top of page

De Schotse single malts worden traditioneel gegroepeerd in vijf grote regionen: de Lowlands, de Highlands, de Speyside, Islay, en Campbeltown. Daarnaast zijn er nog diverse eilanden waar één of meerdere distilleerderijen staan (zoals op Orkney, Isle of Skye en Jura). Binnen het Schotse grondgebied zijn de bodems erg verschillend. We vinden deze ook terug in de whiskyregio’s. Elke regio heeft dus zijn min of meer specifieke invloed op de eigenschappen van de whisky. Van de andere kant moet gezegd worden dat deze indeling voornamelijk op geografische gronden is gemaakt en niet zo op smaak, want ook binnen een regio komen grote smaaktverschillen voor. Nog iets wat Schotse single malts zo fascinerend maakt....

 

Klik op de kaart voor een overzicht van de distillerijen in de verschillende whiskystreken. Hieronder wat meer info over de afzonderlijke gebieden.

 

 

De Highlands

De Highlands zijn zeer bergachtige en onstuimige gebieden met veel verschillende heldere beekjes, met heide begroeide heuvels en de bekende groene Schotse valleien. Ze worden onderverdeeld in subregio’s zoals Northern Highland, Eastern Highland, Speyside en Perthshire. De beroemdste hiervan is de Speyside aangezien er zich hier de meeste whiskydistilleerderijen bevinden. De lokatie van een distilleerderij wordt dikwijls bepaald door een rivier of beekje. In Speyside is dit de River Spey en zijn talrijke zijriviertjes. De etymologie van de regio is dan ook niet ver te zoeken… We geven een korte opsomming van enkele hoofdeigenschappen van de malt-whisky’s van de verschillende subregio’s.

 

 

Northern Highland Malts - Northern Highland Malts zijn vol van smaak, hebben een zilt tintje en smaken zoeter. Ze kunnen zeer uiteenlopende en subtiele karakters vertonen, met een rijke zachtheid, volheid, maar tegelijkertijd kunnen ze eenvoudig een droge "peatiness" (grondsmaak) of een delicate geur vertonen. Whisky uit het noordelijk deel van de Highlands wordt dikwijls gekenmerkt door een hoge intensiteit met subtiele eigenschappen, soms droog, licht rokerig.

 

Western Highland Malts - Het gebied tussen Oban en Fort William produceert zachte en volle malts, soms rokerig en peperig. De smaak varieert enorm met de leeftijd. Het is altijd een regio geweest waar weinig distilleerderijen gevestigd waren. Op dit moment zijn alléén Oban en Ben Nevis nog operationeel.

 

Eastern Highland Malts - Eastern Highland malts komen van de regio tussen de Noordzee en Speyside. Veelal "full-bodied" neigen zij naar een droge, geurige en zoet-fruitige smaak, gecombineerd met een tikkeltje rokerigheid.

Speyside

Speyside Malts - Eigenlijk onderdeel van de Highlands, maar altijd apart genoemd vanwege het aantal grote whiskynamen. Met zijn overvloedige voorraad vers water, gerst en turf heeft de Speyside alles in huis om een mooie Malt Whisky te distilleren. De distilleerders in deze streek maken veel gebruik van ondergrondse waterbronnen. De zuiverheid van dit water draagt bij aan de kwaliteit van het eindprodukt. Het water stroomt in dit deel van Schotland veel langer over granietheuvels, wat de whisky een aparte frisheid geeft. Speyside Malts zijn de fleurigste, zoetste en mildste whisky's van Schotland, en danken hun smaak aan het mildere klimaat waardoor er veel grassen groeien in het gebied en er vrij veel zon is.

Deze whisky's lijken echte 'zomer'-whisky’s zoals Glenrothes, Aberlour, Balvenie, Glenfiddich, The Glenlivet, Glen Grant, en Macallan, exclusief op Sherryvaten gerijpt. Hoewel ze niet zoveel "body" hebben als sommige HighlandMalts zijn hun smaken en geuren rijker, complexer en vooral fruitiger. Af en toe duikt er een honingsmaak op. Ze hebben een licht rokerige en een fruitige droge smaak.

Perthshire Malts - De Perthshire Malts, hoewel afkomstig uit de Highlands, sluiten het best aan bij de Lowlands. Ze zijn meestal middelmatig-zoet, zuiver van smaak, met een fruitige, weinig complexe en lichte "body". Ze kunnen dus best gesitueerd worden tussen Lowland en Speyside. Op dit moment zijn de volgende distilleerderijen operationeel: Glenturret, Blair Athol, Tullibardine, Glengoyne, Edradour. De laatstgenoemde is de kleinste distilleerderij van Schotland. Dit gebied wordt ook wel eens omschreven als de Central Highlands of de Southern Highlands.

Lowlands

De Lowlands zijn vrij vlakke landbouwgebieden in het zuiden van Schotland, waarin ook steden zoals Edinburgh en Glasgow liggen.

De Schotse laaglanden worden ook wel de Gardens of Scotland genoemd. Er zijn geen granietheuvels, waardoor het water eerder zacht is. Er bevindt zich weinig turf, waardoor de karakteristieke 'turf-smaak' dikwijls ontbreekt in de malts. De gebruikte turf heeft wel een heel subtiel karakter. Wel aanwezig zijn de grote hoeveelheden gerst van goede kwaliteit en zuiver water. De laaglanden zijn dan ook verantwoordelijk voor lichte malts met fruitige kenmerken. Opvallend is dat in de laaglanden een aantal distilleerderijen kiezen voor een drievoudige distillatie. Dit is vrij ongebruikelijk aangezien tweevoudige distillatie overheerst in Schotland.

Het betreft Rosebank en Auchentoshan. De laatstgenoemde is samen met Glenkinchie op dit moment nog de enige operationele distilleerderij in de laaglanden

 

Lowland malts zijn droog, als ze vergeleken worden met hun collega's van de Highlands, en hoewel soms vrij alhohol-achtig, zeer lichte whisky's met minder onderlinge verschillen. Ze zijn mild van aroma en smaak, en hetgrassige van de gerstemout wordt niet gemaskeerd door andere invloeden. Lowland Malts hebben een zoetere, zachtere smaak dan de Malts uit andere streken. De meeste Lowland Malts worden met heel weinig turf bereid. Een van de mooiste Malts uit dit gebied is Glenkinchie, een iets droge, rokerige Malt Whisky.

Islay

 

Met een lengte van 40km en een breedte van 24km is dit het grootste whiskyeiland. Islay whisky’s bieden een combinatie van zout, turf, zeewier en zilt. Ze zijn het rokerigst van alle whisky’s, en zeer goed herkenbaar aan hun medicinale geur, welke veroorzaakt wordt door de zoute zeewinden die hun jodiumtinten tegen de rijpende vaten blazen. Het zijn ook de zwaarste whisky’s, met heel sterke turfsmaken en een zeer “peaty” karakter. Hun smaken worden dikwijls gerelateerd aan de herfst. Het wordt wel eens gezegd dat wie een Islay drinkt, de Schotse bodem proeft. De zeven distilleerderijen op dit 'Malt-eiland' produceren totaal verschillende Whisky's. Aroma en smaak worden nadrukkelijk gekenmerkt door de invloed van turf, zeewier en jodium.

De ‘peaty’-smaak van de whisky’s is historisch gegroeid : turf was hier lange tijd immers de enige brandstof. Ondertussen hebben ook andere brandstoffen het eiland bereikt, waardoor er een grotere variëteit is ontstaan in de Islay whisky’s. Zo heb je Laphroaig, Lagavullin en Ardberg die nog steeds zware turfwhisky’s produceren, terwijl Bowmore en Coal Ila een veel lichter karakter hebben (alhoewel ze nog steeds zeer robuust n minder speels gedronken worden). Er komen ook fruitige en relatief zachte whisky’s voor. Voorbeelden hiervan zijn Buhnahabhain en Bruichladdich. De enige nog niet genoemde distilleerderij is Port Ellen. Deze heeft de distillatie echter stopgezet en produceert enkel nog mout voor alle distilleerderijen op het eiland.

The Islands

 

Naast Islay, worden een aantal eilanden dikwijls samen gecatalogeerd als ‘Islands’. Het gaat hier om de westelijk gelegen eilanden voor de Schotse kust. De belangrijkste zijn Skye, Arran, Jura, Mull en Orkney. De hier geproduceerde whisky’s zijn doorgaans zwaar en peaty, met een zeer rokerige neus en afdronk. Ze schipperen doorgaans tussen Highland whisky’s en Islay whisky’s.

 

Arran - Dit eiland geeft haar naam door aan een nieuwe single malt whisky met hoogstaande verwachtingen. De eerste keer dat de drank officieel geproefd werd, was iedereen het erover eens dat de whisky boven verwachting had gerijpt.

 

Jura - Jura staat bekend om malt-whisky's die niet erg geturfd zijn, maar wel zout.

 

Mull – Dit enorme eiland heeft ondanks zijn grote whiskygeschiedenis toch maar één distilleerderij : Tobermory. Deze distilleerderij stookt 2 versies malt-whisky, nl. Tobermory, die niet geturfd is en Ledaig die een zeer geturfde malt is, gerijpt op bourbon- en sherryvaten.

 

Orkney - De whisky van de Orkney Islands zijn de noordelijkste whisky's van Schotland. Deze whisky's lijken tot op een zekere hoogte op Islay's. Ze zijn vrij rokerig en complex, fruitig en zeker niet droog. Bekende distilleerders hier zijnHighland Park en Scapa.

 

Skye – Skye-whisky’s worden gekenmerkt door een gerookte en medicinale smaak, subtiel aangevuld met een vleugje rubber. De enige distilleerder hier is Talisker.

Campbeltown

 

De zeelucht van het schiereiland Mull of Kintyre, waarop het stadje Campbeltown ligt, geeft de Malts van deze streek een speciale, zilte smaak. Zo merk je bvb bij de Springbank-malt whisky (een distilleerderij die nog steeds in handen is van de oudste distilleerdersfamilie, de Mitchell’s) een duidelijke lichte zoutige toon. Als het al mogelijk zou zijn de Campbeltown whisky's tegenwoordig te catalogeren, dan moeten ze tussen de Lowlands en de Highlands vallen wat droogheid betreft, maar ze vertonen een uitgesproken rokerig karakter met een goede "body" en een zoute toets.

 

Ooit was dit het centrum van de whisky-industrie in Schotland, met meer dan 20 distilleerderijen. De Campeltown whisky was erg populair tijdens de Amerikaanse drooglegging in de jaren 20 van de negentiende eeuw, en werd op grote schaal gesmokkeld. Na de hoogtijdagen volgde echter economische neergang. Op dit moment zijn er nog slechts twee distilleerderijen: Springbank en Glen Scotia. De eerstgenoemde is ook verantwoordelijk voor het merk Longrow.

bottom of page