Mout is het eindproduct van het moutproces.
De gerst wordt uitgespreid over de moutvloer en nat gemaakt. Dit start het kiemen van de gerst. Door een reeks van chemische processen wordt het zetmeel in de gerst omgezet in suikerdie verder in het proces zal omgezet worden in alcohol. De kunst bestaat erin om het juiste moment te vinden om het kiemen te stoppen.
Het mouten duurt, afhankelijk van het seizoen tussen de 8 en 21 dagen. Het proces moet constant in het oog gehouden worden en de gerst moet regelmatig gekeerd worden om een constante vochtigheidsgraad en temperatuur te houden om zo het kiemproces te controleren.
Het einde van het kiemen wordt gestuurd door het drogen van de gerst boven een vuur, dikwijls gestookt met turf. De turfrook van het vuur is mee bepalend voor de smaak van vele whiskies.
De meeste distilleerderijen zijn sinds de jaren 60 gestopt met het mouten van hun gerst. Het mouten gebeurt nu in speciale fabrieken die mout produceren op vraag van en naar de vereisten van de klant. Dezelfde firma’s maken dus verschillende soorten mout. Enkele distilleerderijen, zoals Balvenie, Laphroaig, Highland Park, Bowmore doen dit nog (gedeeltelijk ) zelf. Springbank produceert 100% van hun mout zelf. Deze mouterijen kunnen op zichzelf staan, of deel uit maken van grote concerns zoals Diageo, die mout levert aan de distilleerderijen van de groep. De ‘Port Ellen Maltings’ op Islay zijn het resultaat van een overeenkomst tussen al de Islay distilleerderijen die zichzelf verplichten een bepaalde hoeveelheid af te nemen bij de ‘Port Ellen Maltings’. Deze moutfabrieken hebben helaas niet het romantische aspect van de pagoda- daken van de oude distilleerderijen.
